Szanowni Państwo,

Historia polskiej chirurgii ręki rozpoczyna się w latach 60. XX wieku. Wiąże się nierozerwalnie z nazwiskiem Profesora Hieronima Strzyżewskiego. Początki chirurgii ręki w latach pięćdziesiątych to nieśmiałe próby niektórych ortopedów i chirurgów dotyczące głównie ścięgien, nerwów oraz niektórych schorzeń kończyny górnej. Jednak właściwy rozwój rozpoczyna się od wyjazdu ówczesnego adiunkta Kliniki Ortopedii w Poznaniu do Wielkiej Brytanii, gdzie odbył szkolenie w najlepszych ośrodkach z Perkesem, Pulvertaftem czy Stackem. Po powrocie z Anglii Profesor Strzyżewski zorganizował pierwszą w kraju Poradnię Chirurgii Ręki, którą sam prowadził. Dzięki zrozumieniu problemu urazów rąk przez Profesora Wiktora Degę i Alfonsa Sengera, Profesor Strzyżewski uzyskał „łóżka chirurgii ręki”, to znaczy na wszystkich oddziałach Kliniki Ortopedii wydzielone zostały łóżka dla chorych z uszkodzeniami rąk, które prowadził Profesor Strzyżewski. Tak powstały podwaliny poznańskiej szkoły chirurgii ręki. W tym czasie także w innych ośrodkach w kraju rozpoczynała się działalność dotyczące chirurgii ręki. W Szczecinie działał Prof. Bolesław Nagay w ramach Kliniki Chirurgii i Chirurgii Ręki, we Wrocławiu Prof. Henryk Kuś w Klinice Traumatologii i Chirurgii Ręki. Ważną rolę w chirurgii ręki odegrał również Prof. Ryszard Kocięba, który będąc szefem Ośrodka Replantacji Kończyn w Trzebnicy dokonał pierwszej udanej replantacji ręki na terenie naszego kraju, a jego następca doc. J. Jabłecki pierwszą transplantację. Niezwykle ważnym wydarzeniem dla rozwoju przyszłej chirurgii ręki było spotkanie jakie odbył się w 1965 roku w Poznaniu zorganizowane przez Prof. Strzyżewskiego – spotkanie przedstawicieli Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego, Towarzystwa Chirurgów Polskich i Chirurgii Plastycznej.

Przedstawiciele ośrodków zajmujących się chirurgią ręki postanowili założyć Sekcję Chirurgii Ręki, która by rozwiązywała problemy naukowe i szkoleniowe. Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego podjął tę inicjatywę i właśnie w tymże 1965 roku została powołana Sekcja Chirurgii Ręki PTOiTr. Sekcja skupiała przedstawicieli Towarzystwa Ortopedycznego, Towarzystwa Chirurgów Polskich, Towarzystwa Chirurgii Plastycznej oraz lekarzy innych specjalności zainteresowanych problemami chirurgii ręki. W tym czasie oprócz wspomnianych ośrodków chirurgią ręki zajmowały się ośrodki chirurgii plastycznej w Warszawie w Centrum Doskonalenia Kadr Medycznych (dr Węgrzyn) czy w Wojewódzkim Szpitalu Chirurgii Plastycznej w Polanicy (dr Maciejczyk), Lublinie i Białymstoku (doc. J. Kamiński), w Gdańsku (dr A. Ożga). Również w Instytucie Reumatologii w Warszawie problemami ręki reumatoidalnej interesował się działał Prof. S. Jakubowski. Dzięki staraniom Prof. Strzyżewskiego oraz życzliwości władz poznańskiej Akademii Medycznej oraz Prof. A. Sengera ówczesnego Dyrektora Instytutu 4 grudnia 1974 roku decyzją Senatu Akademii Medycznej w Poznaniu została powołana pierwsza w Polsce Uniwersytecka Klinika Chirurgii Ręki. Pierwszym kierownikiem Kliniki został Prof. Hieronim Strzyżewski, a asystentami dr Aleksandra Jurczyk i dr Władysław Manikowski. Klinika kompleksowo zajmowała się problemami kończyny górnej, nie tylko zabiegami operacyjnymi, traumatologią, ale również prowadziłą działalność rehabilitacyjną posiadając własny zespół fizjoterapeutów.

W ramach Sekcji Chirurgii Ręki odbywały się coroczne spotkania członków Sekcji, jak i osób zajmujących się tymi problemami. Spotkania te początkowo bardzo kameralne liczące kilkanaście, kilkadziesiąt osób, rozrastały się stopniowo tak, że pod koniec lat 70. miały już charakter zjazdów.

Niestety w 1981 roku polska chirurgii ręki poniosła wielką stratę. Po krótkiej i ciężkiej chorobie zmarł Prof. Hieronim Strzyżewski – pierwszy kierownik Kliniki, pierwszy Prezes Sekcji Chirurgii Ręki. Po śmierci Prof. Strzyżewskiego do pełnienia obowiązków kierownika Kliniki Chirurgii Ręki został powołany ówczesny adiunkt dr Władysław Manikowski, a zespół kliniki kontynuował dzieło i zadania wyznaczone przez Prof. Strzyżewskiego. W latach 80. następował dalszy rozwój chirurgii ręki zarówno w ośrodku poznańskim, jak i w Szczecinie, Wrocławiu, Warszawie, Białymstoku i Gdańsku. Członkowie Sekcji uczestniczyli w większości europejskich zjazdów chirurgii ręki, zjazdów mikrochirurgii, w światowych kongresach chirurgii ręki wygłaszając referaty i często prowadząc sesje naukowe.

W latach 90. XX wieku zdecydowanie wzrosła liczba lekarzy chirurgów zajmujących się chirurgią ręki. Sympozja Sekcji rozrastały się i przyjmowały rozmiary zjazdów, także ze strony członków Sekcji zgłaszano postulaty o powołanie Polskiego Towarzystwa Chirurgii Ręki.

Decyzją komitetu założycielskiego 23 września 1998 roku zostało powołane Polskie Towarzystwo Chirurgii Ręki, które zostało zarejestrowane i wpisane do rejestru polskich towarzystw naukowych. Pierwszym prezesem został Prof. dr hab. Władysław Manikowski, a sekretarzem dr hab. Leszek Romanowski. W maju 1999 roku odbył się w Poznaniu pierwszy kongres Polskiego Towarzystwa Chirurgii Ręki, w którym uczestniczyło kilkuset uczestników z kraju i z zagranicy. W tym okresie członkowie Sekcji, a potem Towarzystwa bardzo aktywnie uczestniczyli we wszystkich zjazdach międzynarodowych: europejskich, światowych i krajowych. Również wielu członków Sekcji i Towarzystwa przebywało na szkoleniach w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, we Francji, Niemczech i innych krajach.

Od lat 70. dwa razy w roku odbywały się kursy doskonalące z zakresu chirurgii ręki organizowane przez klinikę poznańską, następnie podobne kursy były organizowane w Szczecinie, Wrocławiu, Gdańsku, tak, że rozwój tej młodej dyscypliny przedstawiał się imponująco. Światowa Federacja Towarzystw Chirurgii Ręki doceniła rangę polskiej chirurgii ręki, jak i zasługi jej członków poprzez nadanie honorowych tytułów Pioniera Chirurgii Ręki na Świecie Prof. Bolesławowi Nagayowi, PProf. Janowi Haftkowi i Prof. Władysławowi Manikowskiemu. Była to piękna uroczystość świadcząca o znaczeniu jaką posiada polska chirurgia ręki w aspekcie światowym.

W 2007 roku na emeryturę przechodzi Prof. Władysław Manikowski, kierownictwo kliniki poznańskiej obejmuje Prof. Leszek Romanowski. Dzisiaj, dzięki jego inicjatywie i osobistym staraniom oraz uznaniu rangi jaką cieszy się polska chirurgia ręki, Zarząd Europejskiego Towarzystwa Chirurgii Ręki zlecił Poznaniowi organizację XIV Międzynarodowego Kongresu Europejskich Towarzystw Chirurgii Ręki w Poznaniu (FESSH). W dniach 3–6 czerwca 2009 roku odbył się w Poznaniu ten międzynarodowy Kongres, który zakończył się wielkim sukcesem. Uczestniczyło w nim ponad 1500 osób z kraju i z zagranicy, właściwie praktycznie z całego świata. Wygłoszono kilkaset referatów, a uczestnicy mogli zapoznać się nie tylko z działalnością naukową, ale także poznać ośrodki kultury, uczestniczyć w wielu wydarzeniach artystycznych na terenie Poznania i Wielkopolski.

Kończąc ponad 50-letnią historię polskiej chirurgii ręki, można śmiało powiedzieć, że wyszkolenie, umiejętności i wiedza z zakresu chirurgii ręki polskich specjalistów odpowiada standardom europejskim i światowym, a zabiegi operacyjne wykonywane w wielu ośrodkach są w pełni najnowocześniejszymi osiągnięciami i spełniają wszystkie najwyższe standardy. 

NIP 7831547762
REGON 631127373
KRS 0000098830